อาหารสายยางผู้ป่วยติดเตียง มีอะไรบ้าง ? ที่ผู้ป่วยควรได้รับอย่างครบถ้วน

[siritidaphon]

อาหารสายยางผู้ป่วยติดเตียง มีอะไรบ้าง ? ที่ผู้ป่วยควรได้รับอย่างครบถ้วน

อาหารสำหรับผู้ป่วยติดเตียงนั้นควรเป็นอาหารที่ ครบถ้วนและสมดุลทางโภชนาการสูง โดยมีเป้าหมายหลักคือการป้องกันภาวะขาดสารอาหาร การสูญเสียมวลกล้ามเนื้อ และช่วยในการสมานแผลกดทับที่อาจเกิดขึ้นค่ะ


นี่คือสารอาหารหลักและรูปแบบอาหารที่ผู้ป่วยติดเตียงควรได้รับอย่างครบถ้วน:

🥩 1. สารอาหารที่ควรได้รับอย่างครบถ้วน (Nutritional Focus)

A. โปรตีน (Protein) – สำคัญที่สุด
ความสำคัญ: เป็นสารอาหารสำคัญที่สุดในการ ซ่อมแซมเนื้อเยื่อ สร้างภูมิต้านทาน และ ป้องกันการสลายของกล้ามเนื้อ

แหล่งที่มา: เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน (ปลา ไก่), ไข่, นม, ถั่วเหลือง

ข้อแนะนำ: ผู้ป่วยติดเตียงมักต้องการโปรตีนในปริมาณที่สูงกว่าคนปกติ (ประมาณ 1.2–2.0 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมต่อวัน) โดยเฉพาะผู้ที่มีแผลกดทับรุนแรง

B. พลังงานและคาร์โบไฮเดรต (Energy and Carbohydrates)
ความสำคัญ: ให้พลังงานที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตและการฟื้นฟูของร่างกาย หากได้รับไม่พอ ร่างกายจะดึงโปรตีนไปใช้เป็นพลังงานแทน

แหล่งที่มา: ข้าวต้ม, โจ๊ก, ขนมปังอ่อน, มันฝรั่ง

C. ไขมัน (Fat)
ความสำคัญ: ให้พลังงานสูง ช่วยในการดูดซึมวิตามินที่ละลายในไขมัน (A, D, E, K) ควรใช้ไขมันที่ดี เช่น น้ำมันมะกอก หรือน้ำมันรำข้าว

D. วิตามินและแร่ธาตุ (Vitamins and Minerals)
วิตามินซี (Vitamin C): ช่วยในการสร้างคอลลาเจนและการสมานแผล (สำคัญมากสำหรับแผลกดทับ)

สังกะสี (Zinc): จำเป็นสำหรับการแบ่งตัวของเซลล์และการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ

แคลเซียมและวิตามินดี: เพื่อรักษาความแข็งแรงของกระดูก (แม้จะไม่ได้เคลื่อนไหวมาก)

E. ใยอาหารและน้ำ (Fiber and Fluids)
น้ำ: ต้องได้รับน้ำอย่างเพียงพอเพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำและช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้ดี

ใยอาหาร: ช่วยป้องกันภาวะ ท้องผูก ซึ่งเป็นปัญหาที่พบบ่อยในผู้ป่วยติดเตียง (อาจใส่ในรูปแบบของใยอาหารเสริม)


2. 🥄 รูปแบบอาหารที่ผู้ป่วยควรได้รับ (Food Consistency)

รูปแบบของอาหารจะขึ้นอยู่กับความสามารถในการกลืน (Swallowing Ability) ของผู้ป่วย:


A. ผู้ป่วยที่สามารถกลืนได้ (Oral Intake)

อาหารควรมีความอ่อนนุ่ม ย่อยง่าย และไม่ต้องเคี้ยวมาก เพื่อป้องกันการสำลัก:

อาหารอ่อน (Soft Diet): ข้าวต้ม, โจ๊ก, เนื้อสัตว์นุ่ม ๆ สับละเอียด

อาหารเหลวข้น (Thickened Fluids): น้ำผลไม้ปั่น, ซุปข้น, โจ๊กที่เหลวและเนียน

อาหารเสริมทางการแพทย์: เช่น เครื่องดื่มเสริมอาหารพลังงานสูง (Oral Nutritional Supplements) เพื่อเพิ่มแคลอรี่และโปรตีนระหว่างมื้อ


B. ผู้ป่วยที่ต้องให้อาหารทางสายยาง (Tube Feeding)

อาหารต้องเป็นของเหลวที่ไหลผ่านสายยางได้สะดวกและมีสารอาหารครบถ้วน:

สูตรมาตรฐานสำเร็จรูป (Polymeric Formula): ใช้บ่อยที่สุด เพราะมีสารอาหารครบถ้วน ควบคุมง่าย และลดความเสี่ยงการติดเชื้อ

สูตรเฉพาะโรค/โปรตีนสูง: เลือกใช้ตามข้อจำกัดของโรค หรือเมื่อต้องการโปรตีนสูงเพื่อรักษาแผลกดทับ

อาหารปั่นครบส่วน (Blended Diet): (หากได้รับคำแนะนำจากนักโภชนาการ) ต้องปั่นและกรองให้ละเอียดที่สุดเพื่อป้องกันการอุดตัน

ข้อแนะนำสำคัญ: การกำหนดสัดส่วนและปริมาณสารอาหารควรอยู่ภายใต้การประเมินของ นักโภชนาการ (Dietitian) เพื่อให้เหมาะสมกับสภาวะและโรคของผู้ป่วยติดเตียงแต่ละรายอย่างแท้จริงค่ะ